چگونگی بررسی و نقد یک مطالعه RCT آشنا شوید. |
سوال دوم:آيا تصادفي سازي بيماران کور شده است؟
در صورتي که شخص يا اشخاص مسئول قرار دادن افراد در دو گروه درمان و کنترل، از نحوه قراردادن افراد آگاهي داشته باشند، تخصيص افراد با سو گيري همراه خواهد شد. اين امر مي تواند باعث جابجايي نتايج مطالعه به نفع گروه شاهد يا کنترل گردد.
مطالعه اي را تصور کنيد که در آن دو روش درماني جراحي شکم باز و لاپاروسکوپي با هم مقايسه مي شوند. در اين مطالعه رزيدنت هاي هر يک از جراحان مسئول وارد کردن بيماران به مطالعه مي باشند. رزيدنت ها بيماران را بر اساس ترجيح اساتيد به هر يک از دو گروه وارد مي کنند. در اين شرايط مثلا اگر بيماري شب مراجعه کرده و به گروه جراحي شکم باز وارد شده باشد، مريض ديگري که صبح مراجعه کند وارد گروه لاپاروسکوپي خواهد شد. چنانچه مريض هايي که شب مراجعه مي کنند بدحال تر باشند نتيجه مطالعه ممکن است به سود يا ضرر جراحي شکم و يا لاپاروسکوپي جابجا شود.
بنابراين پروسه تصادفي سازي بايد با کور سازي همراه باشد و هيچ يک از افراد درگير در اين روند(آزمودني ها و پژوهشگران) نبايد مطلع شوند که چه کسي به چه گروهي وارد مي شود. کورسازي در پروسه تصادفي سازي ممکن است به يکي از سه روش زير صورت گيرد:
1. ممکن است داروهاي مورد استفاده در داروخانه کور سازي شده و بدون نام در اختيار پژوهشگر، پزشک و بيمار قرار بگيرد.
2. در اين روش پروسه تصادفي سازي و تخصيص بيماران به دو گروه ،از مرکز مطالعه و با تلفن انجام مي گيرد.
3. کدهاي تصادفي سازي در پاکت هاي سرپوشيده قرار مي گيرند.
مثال: در يک مطالعه کارآزمايي باليني تصادفي که به مقايسه Clomiphen و FSH در بيماران ناباروري مي پردازد که تحت درمان با IUI قرار گرفته اند. نحوه تصادفي سازي در قسمت مواد و روش ها بيان شده است.
در مطالعه ديگري که به مقايسه دو درمان Clomiphen+NAC و Clomiphen به تنهايي در افراد مبتلا به نازايي با علت نا مشخص مي پردازد، روش هاي تصادفي سازي و کور سازي به صورت ذيل بيان شده است.